Nghiệp nhân nào dẫn đến tái sinh làm loài súc sinh?

Trong lục đạo luân hồi, loài súc sinh phải chịu đựng năm loại khổ: nỗi khổ ăn thịt lẫn nhau, nỗi khổ do ngu si ám chướng, nỗi khổ chịu nóng lạnh, nỗi khổ chịu đói khát, nỗi khổ bị khai thác đọa đày hoặc sai làm việc nặng. Vậy nghiệp nhân nào dẫn đến tái sinh làm loài súc sinh?

1. Có người ích kỷ tột độ rồi có hành vi tranh giành, xâu xé đồng loại, không thương tiếc cũng giống như loài thú. Những người quá ích kỷ chỉ nghĩ đến mình, dùng mọi thủ đoạn hiểm độc để bức hại kẻ khác, dành quyền lợi cho mình. Tư cách này không khác biệt với loài thú, chỉ sống theo bản năng ích kỷ, hành vi tranh giành giống như loài thú, thì quả báo đọa làm thú là điều không tránh khỏi.

2. Có người mỗi khi nóng giận thường chửi mắng kẻ khác là thú vật, bằng cách gọi họ là trâu, chó, heo, ngựa... Lời nói ác khẩu này tuy ngắn ngủi nhưng cũng đủ sức kết thành quả báo đọa súc sinh ở thân sau. Trong Luật Sa Di của đạo Phật có kể câu chuyện một Sa Di, vì vô tình chê bai một vị A La Hán tụng kinh giọng giống như tiếng chó sủa, do lời nói này người Sa Di bị đọa làm chó năm trăm đời liên tiếp.

3. Có người làm nghề giết thịt như mổ gà, vịt, mổ heo, bò... đến khi gần chết, họ bỗng trở nên bệnh kêu la như vịt, như heo và thấy ảo ảnh có vô số thú vật đến cắn xé. Chuyển qua kiếp kế tiếp, chắc chắn họ phải đọa làm thú để chịu cảnh đau đớn khi bị giết mổ. Do trong một đời hành nghề họ đã giết quá nhiều thú vật nên họ phải đọa làm súc sinh liên tiếp ở nhiều kiếp sau để trả cho oan trái ngày xưa.

Nếu người đó từng sát sinh thú vật cộng với một nhân cách hèn hạ thì chắc chắn đời sau họ sẽ đọa làm súc sinh để vừa bị khinh rẻ, vừa bị giết hại trở lại. Còn nếu người đó phạm tội sát sinh, nhưng có nhân cách cao cả, độ lượng, thương yêu mọi người, kiếp sau họ có thể trở lại làm người nhưng phải chịu tai nạn, thương tật hay chết yểu.

4. Có người đời trước hay thụ nhận nhiều tài vật của người khác một cách bất chính như trộm cướp, giật nợ hoặc tu sĩ nhận cúng dường nhưng không giới hạnh, cộng với một tư cách ích kỷ..., kiếp sau họ sẽ đọa làm các loài phải lao động nặng như trâu, bò, ngựa, lạc đà... để trả nợ. Còn nếu họ chỉ mắc nợ tài vật nhưng vẫn giữ được tư cách tốt thì đời sau họ vẫn được làm người nhưng cũng phải lao động quần quật để trả nợ. Sự hưởng thụ tài vật không chân chính luôn luôn để lại những món nợ dai dẳng cho đời sau.

Người phải nai lưng hầu hạ chủ, phải cẩn thận tùy tùng từng ý muốn của chủ một cách sợ sệt hoặc con vật phải kéo cày trở nặng, chịu roi vọt, đều là những hình thức trả nợ đời trước một cách đau khổ. Sở dĩ như vậy vì họ đã tích lũy những món nợ quá nhiều. Bởi vậy, khi được dâng tặng hậu hĩnh, chúng ta hãy coi chừng phải chăng đây là những món nợ để dành cho đời sau. Chỉ những tài sản được tạo nên từ công lao của mình bởi cách thức chân chính, dù ít hay nhiều, mới thật là thành quả đền bù của cuộc sống, không phải nợ nần về sau.

5. Có người thường xuyên khinh thường người khác cũng bị đọa làm thú, trở nên một loài giống luôn bị khinh rẻ. Đó là sự công bằng! Khi chúng ta luôn đánh giá thấp người khác, xem thường người khác tức là chúng ta đã tạo cho mình một quả báo bị khinh rẻ trở lại. Có nhiều hình thức bị khinh rẻ. Hoặc người mang bệnh lây nhiễm khó chữa như phong hủi, lở loét, hôi hám, hoặc người mang thân phận tù tội, hoặc người kém tiền bạc, kém tài năng, kém nhân cách, hoặc bị mang tiếng xấu (do sự thật hay vu khống). Nhưng thân súc sinh vẫn là “thân phận” bị xem thường rõ rệt nhất. Vì vậy, tâm tự cao cho mình là hơn, thấy người khác là kém, cũng có thể đưa đến quả đọa làm thú ở mai sau.

Bỏn xẻn sinh làm loài chó giữ nhà

Tại thành Xá Vệ có một ông trưởng giả rất ích kỷ, không bao giờ bố thí một đồng điếu cho người ăn xin. Người trong thành đặt tên ông là Micchāriya (có nghĩa là Bỏn xẻn). Ông có chôn rất nhiều hũ vàng trong vườn nhà. Khi sắp chết, sực nhớ lại số vàng ấy, mà ông không có dịp tỏ cho người nhà hay. Vì luyến tiếc vàng, nên ông sinh làm chó trong chính gia đình mình. Khi con chó ấy lớn lên, nó rất khôn và giữ của rất giỏi nên con ông trưởng giả thương con chó lắm. Ăn thì cho ăn các thức ngon. Ngủ thì cho ngủ trên ván có nệm ấm. Mỗi khi ông đi đâu về thì nó mừng quấn quít.

Một hôm, con ông trưởng giả đi khỏi nhà, Đức Phật khất thực ngang nhà ông. Con chó chạy ra sủa, Đức Phật mới mắng rằng: “Nhà ngươi kiếp trước tham lam, keo kiệt lại nham hiểm độc ác, tiếc của, nên phải đọa làm thân chó. Vậy mà không biết ăn năn, hối cải, lại còn sân hận, hung dữ. Sau khi bỏ thân chó, phải bị đọa địa ngục, chịu khổ lâu dài”. Oai lực của Đức Thế Tôn làm cho chó nhớ lại tiền kiếp, lấy làm buồn rầu và trở về nhà nằm.

Khi con ông trưởng giả trở về nhà, không thấy chó chạy ra mừng như mọi khi, mới hỏi gia nhân tại sao con chó đổi tính như vậy. Người nhà cho hay, khi nãy Sa môn Cồ Đàm đi ngang qua đây, không biết có nói gì mà con chó có vẻ buồn ăn, bỏ uống, nằm thiêm thiếp!

Con ông trưởng giả nghe nói nổi giận, liền đi đến gặp Đức Phật để hỏi ra lẽ. Đức Phật nói: “Trưởng giả, ông hãy nghe ta nói. Ông không biết con chó ấy chính là cha ông. Vì cha ông khi sinh tiền, không biết tu phước, ích kỷ, keo kiệt, và tiếc của nên phải đọa là chó”.

Khi nghe lời nói này thì con ông trưởng giả lại càng nổi giận hơn. Phật thấy vậy mới ôn tồn bảo: “Nếu ông không tin, ông hãy về ngồi bên con chó mà nói “Này, cha thân, của cải cha chôn dấu ở đâu, cha chỉ cho con để con lấy lên làm phước và cầu siêu độ cho cha”.

Khi con ông trưởng giả về nhà và làm như vậy, con chó vùng dậy, chạy ra sau nhà, đến gốc cây, lấy hai chân đào đất lên. Ông cho người đào lên, quả thật có hũ vàng. Ông nửa mừng nửa tủi, đem số vàng đó cúng dường Phật và bố thí.

Con chó sau 7 ngày, thoát kiếp chó, sinh làm người. Con ông trưởng giả và cả nhà từ đó quy y, kính tín ngôi Tam Bảo.

Thời gian không ngừng trôi, mạng sống chỉ theo hơi thở, chớp mắt đã xong một kiếp người, tội tình chi phải gieo nhân ác để rồi thọ khổ vạn kiếp không thoát ra nổi. Mong bạn hãy ghi nhớ kỹ điều này và tin sâu Nhân Quả, ngăn ngừa ý nghĩ ác, lời nói ác và việc làm ác thì cuộc sống bạn sẽ được an vui.