Chuẩn bị thân tâm trong Đại Pháp hội Quán đỉnh cộng đồng

Việc thụ nhận quán đỉnh cũng giống như việc gieo một hạt giống trong tâm thức để trong quá trình sau này, khi hội đủ nhân duyên, hạt giống đó sẽ nảy mầm thành quả Giác ngộ. Các nhân duyên được trưởng dưỡng qua quá trình tham học kinh luận, miên mật thực hành giáo pháp được trao truyền và đặc biệt là việc trì giữ trọn vẹn Tam Muội Da giới một cách thanh tịnh giữa hành giả với pháp tu, với bậc Thượng sư và chân lý vũ trụ.

Đại Bảo Tháp Mandala Tây Thiên xin giới thiệu với Quý vị các thứ lớp của nghi thức Quán đỉnh trong Kim Cương thừa giúp Quý vị chuẩn bị thân tâm đón nhận trọn vẹn gia trì của bậc Thượng sư và thành tựu pháp:

1. Quy y

Để tham gia lễ quán đỉnh, bạn phải hoàn tất lễ Quy y. Cũng có lúc, lễ Quy y được tiến hành ngay trước buổi truyền pháp để những người sơ tâm có thể tham gia.

Một lễ quán đỉnh Wang bao gồm nhiều nghi lễ thánh hóa và tịnh hóa. Đại lễ quán đỉnh chính có thể bao gồm bốn phần truyền pháp, gia trì hoặc thánh hóa, một số nghi lễ này lại chia ra thành nhiều nghi lễ nhỏ hơn nữa.

Một nghi lễ quán đỉnh Wang nhỏ thường gồm ba phần tịnh hóa Thân, Khẩu, Ý - ba cửa ngõ tạo nghiệp (karma) của mỗi chúng sinh. Thực chất, xét ở bình diện tuyệt đối, Thân, Khẩu, Ý vốn dĩ vẫn thanh tịnh chỉ có điều chúng ta chưa nhận ra mà thôi.

Thụ nhận quán đỉnh cũng giống như việc gieo một hạt giống trong tâm thức; sau này, khi hội đủ nhân duyên, hạt giống đó sẽ nảy mầm thành Giác ngộ. Vì vậy, khi một Đại lễ Quán đỉnh được tuyên bố thì đi kèm ‘Yêu cầu Quy y’ thường là ‘phát nguyện trì giữ’.

2. Chuẩn bị cho lễ quán đỉnh

Trong nghi thức chuẩn bị trước khi tiến hành buổi lễ quán đỉnh, bậc Thượng sư hay Bậc Thầy sẽ quán tưởng Ngài là Bản tôn. Trong suốt buổi lễ quán đỉnh, bạn phải tôn kính Đức Kim Cương Thượng sư bất khả phân với Bản tôn và quán tưởng Ngài trong pháp tướng của Bản tôn. Sẽ đắc pháp thành tựu hơn nếu bạn có thể xây dựng được niềm tin không lay chuyển rằng mình đang thụ nhận quán đỉnh từ một vị Bản tôn. Những việc cần làm:

· Trước khi gia nhập đàn tràng quán đỉnh, bạn cởi bỏ giày dép và xúc miệng bằng nước sạch.

·  Khi bậc Kim cương Thượng sư đã an tọa, bạn cần hướng về Ngài đỉnh lễ ba lần. Trước mỗi lần đỉnh lễ, bạn nhẹ nhàng chắp hai bàn tay khum khum lại với nhau và chạm vào trán, cổ họng và ngực. Nếu vì lý do sức khỏe hay những lý do khác không thể đỉnh lễ dài, bạn có thể hướng về bậc Thượng sư cúi thấp mình ba lần.

Tốt nhất là bạn ngồi thế liên hoa hai chân bắt chéo nhau, nhưng nếu không an tọa như vậy được thì có thể ngồi trên ghế hoặc bệ. Khi ngồi bắt chéo chân khiến chân và lưng đau mỏi, bạn hãy nhẹ nhàng thay đổi tư thế. Bạn không nên nằm trên sàn hay ngồi duỗi chân chĩa về phía Thượng sư.

·  Trong khi chờ lễ quán đỉnh bắt đầu, thay vì ngó nghiêng xung quanh, bạn nên suy ngẫm về lý do tại sao bạn có mặt tại đàn tràng. Khai phát tâm bồ đề như sau là vô cùng quan trọng: chúng hữu tình chịu nhiều ưu phiền, khổ não, bất như ý bởi si mê và dục vọng. Dù có nhận thức được hiện thực khổ đau này song bạn không thể làm được gì nhiều vì cũng như mọi chúng sinh khác, bạn đã bị buộc ràng vào nó quá lâu rồi. Chỉ bằng cách thành tựu từ bi, trí tuệ và dũng lực của chư Phật mới có thể tự cứu chính mình và chúng sinh khỏi khổ đau, như vậy là vì lợi ích của hết thảy hữu tình mà bạn nguyện thụ nhận quán đỉnh này.

3. Phần mở đầu của lễ quán đỉnh

Tiếp đến là lễ cúng dàng Mandala lên Kim cương Thượng sư tôn quí (“Guru” hay “Bậc Thầy”). Hãy quán tưởng Ngài là vị Bản tôn, vi nhiễu vây quanh Ngài là chư Phật và chư vị Bồ tát.

 Vị Tăng thị giả cho Ngài có thể làm mẫu cho bạn noi theo, thường là đỉnh lễ ba lần đồng thời đổ đầy gạo lên chiếc đĩa Mandala bằng bạc. Trong lúc này, đại chúng tham dự kết ấn cúng dàng Mandala (hai ngón tay áp út được đặt đối nhau hướng thẳng lên, biểu trưng cho trục vũ trụ theo quan niệm của người Ấn Độ cổ đại về vũ trụ học). Tuy nhiên đó không phải là điều căn bản. Hãy quán tưởng rằng bạn thực sự đang cúng dàng toàn bộ vũ trụ trong đó có hàng triệu triệu thế giới chứa đầy những phẩm vật cúng dàng cát tường, cúng dàng toàn bộ những phẩm vật đó lên bậc Kim cương Thượng sư, người truyền trao pháp quán đỉnh cho bạn.

Khi vị thị giả tụng xong bài kệ cúng dàng Mandala và tung gạo vào không trung thì bạn cũng làm tương tự bằng cách chuyển động bàn tay xuất phát từ nơi trái tim hướng ra phía ngoài để phát tán những hạt gạo - cử chỉ này tượng trưng cho tâm chí thành của việc cúng dàng này.

Sau đó, Kim Cương Thượng sư sẽ trì tụng một số lời cầu nguyện triệu thỉnh. Bạn cố gắng nhắc lại theo Ngài từng câu càng nhiều càng tốt. Để biểu hiện tín tâm sùng kính hiến dâng, đại chúng thường chắp hai tay trước ngực trong lúc khẩu truyền, cầu nguyện. 

Trong phần mở đầu hay chuẩn bị này, chúng ta trì tụng Bảy Lời Cầu Nguyện:

1. Chúng con nguyện sám hối tất cả mọi tội lỗi đã gây ra từ vô thủy

2. Chúng con hoan hỷ tùy hỷ tất cả công đức của chư Phật, chư Bồ tát và hết thảy hữu tình

3. Chúng con phát nguyện Bồ đề tâm Tuyệt đối - thực chứng Chân lý cứu kính hay còn gọi là Chân Không

4. Chúng con nguyện Quy y Phật - Pháp - Tăng cho đến khi thành tựu Giác ngộ

5. Chúng con nguyện trưởng dưỡng Bồ đề tâm Tương đối - mong cầu thành tựu Đại Giác ngộ vì lợi ích giải thoát hết thảy chúng sinh hữu tình khỏi luân hồi

6. Với mục đích này chúng con nguyện tinh tấn tu hành đạt tới Giác ngộ giải thoát

7. Chúng con nguyện hồi hướng toàn bộ công đức này để  hết thảy chúng hữu tình  được bình an và giải thoát

4. Phần chính của lễ quán đỉnh

Trong  lễ quán đỉnh, nhiều phần quán tưởng và nghi lễ khác nhau sẽ được thực hiện. Bậc Kim Cương Thượng sư có thể giới thiệu  các đề mục này ngay từ đầu hoặc giải thích vào thời điểm thích hợp sau đó.

Quán tưởng trong chính lễ quán đỉnh Wang phức tạp hơn quán tưởng trong nghi lễ chuẩn bị. Chẳng hạn,  bạn phải quán tưởng về các vị Bản tôn xuất hiện trên không trung, hay từ tim của Kim cương Thượng sư và những chủng tử tự hiện ra ở những vị trí nhất định trên thân Ngài hay ngay trên thân bạn.

Bạn có thể được yêu cầu quán tưởng những luồng ánh sáng với màu sắc khác nhau từ tim Ngài phóng ra, tỏa chiếu lên bạn cùng vô số chúng hữu tình, thanh lọc mọi phiền muộn, nhiễm ô.

Đôi khi, theo yêu cầu của Kim cương Thượng sư, bạn có thể phải quán tưởng  tự thân mình trong Pháp tướng của những Bản tôn. Nghi lễ Tịnh hóa Thân này được thực hiện khi vị thị giả dâng hương.

Trong phần Tịnh hóa Khẩu, thông thường bạn quán tưởng chân ngôn của vị Bản tôn (viết bằng tiếng Tạng) đi từ tim của Kim Cương Thượng sư thể nhập vào tim bạn. Lúc này, Ngài sẽ trì chân ngôn và bạn nhắc theo ba lần. 

Trong nghi lễ Tịnh hóa Ý, bạn quán tưởng trong tâm chủng tử tự của vị Bản tôn và bằng cách chú tâm vào chủng tử tự này - tức là tinh yếu của Đức Bản tôn - bạn cố gắng liễu ngộ tâm mình và tâm của Thượng sư hay Đức Bản tôn là bất khả phân.

4.     Phần kết thúc quán đỉnh

Đại lễ Quán đỉnh kết thúc với nhiều bài tán tụng cầu nguyện và lễ cúng dàng Mandala cuối cùng để bày tỏ niềm tri ân tới bậc Kim cương Thượng sư vì đã trao truyền quán đỉnh (Wang). Các đệ tử xếp thành hàng một đi nhiễu qua tòa của Kim cương Thượng sư để thụ nhận gia trì (chẳng hạn Ngài sẽ đặt chày kim cương hay bình quán đỉnh lên đỉnh đầu đệ tử) hoặc để chiêm bái một hình ảnh nào đó.

Nếu Mandala của vị Bản tôn đã được kiến lập, bạn nên chiêm bái và đỉnh lễ Đức Bản tôn ở trung tâm của Mandala để đón nhận sự gia trì và thành tựu pháp.

(Trích ấn phẩm "Bản tôn - Chân ngôn - Trí tuệ"
Tác giả: Đức Nhiếp Chính Vương Gyalwa Dokhampa)

Tìm hiểu thêm

Hiểu về Quán đỉnh trong Kim Cương thừa