Đức Phật là ai?

“Phật” không phải là một bức tượng. “Phật” có nghĩa là “Giác ngộ”. Chư Phật và chư Bồ tát có thể hiện thân trên thế gian trong hình tướng nam hay nữ với các trạng thái hiền hòa hay phẫn nộ khác nhau.Tuy nhiên, dù Hiền hòa hay Uy mãnh, tâm toàn tri của các Ngài đều chỉ có một và phẩm hạnh, công đức đức, trí tuệ của các bậc giác ngộ đều như nhau.

Chư Phật là các bậc giác ngộ đã loại bỏ được tất cả phiền não, tựu chung được chia làm hai loại: phiền não chướng và sở tri chướng. Những loại chướng này là nguyên nhân khiến chúng ta mắc kẹt trong luân hồi đau khổ. Sở tri chướng là vô minh phiền não vi tế trong tâm chúng sinh, phiền não chướng là những trạng thái si mê, sân giận, tham ái và nghiệp quả đã vận chuyển vòng quay luân hồi. Bất kỳ đức Phật nào đều hoàn toàn xả ly mọi loại phiền não trên và hoàn thiện trưởng dưỡng tất cả phẩm hạnh như Từ, Bi, hỷ, Xả cũng như viên mãn công hạnh Ba la mật: Bố thí, Trì giới, Nhẫn nhục, Tinh tấn, Thiền định và Trí tuệ.

Đức Quan Âm, Đức Văn Thù, Đức Kim Cương Thủ hay Đức Lục Độ Phật Mẫu và các Bản tôn Kim Cương thừa khác là hiện thân của Phật. Khác với quan điểm của tôn giáo khác, đức Phật không phải là đấng Thượng đế sáng tạo và Ngài không điều khiển thế giới, kiểm soát số phận của chúng sinh, thưởng thiện cho người này hoặc phạt ác cho người nọ. Là Phật tử, chúng ta nên có chính kiến về Phật để tránh sự ngộ nhận sai lầm trong việc thực hành tâm linh. Bạn hãy luôn cẩn trọng để tránh chướng ngại đó.

Đức Phật bên ngoài

Đức Phật có hai thân chính: Pháp thân (Dharmakaya) hay thân chân lý và Sắc thân (Rupakaya), ở đây không phải thân bẳng thể chất mà là thân hợp nhất tất cả các phẩm hạnh. Tâm toàn tri, tâm giác ngộ là Pháp thân. Sắc thân là hiện thân của đức Phật để kết nối giúp đỡ chúng sinh chưa giác ngộ do tâm của chúng ta còn bị ám chướng không thể trực tiếp thấu biết tâm toàn tri của Phật. Chính vì lòng từ bi, chư Phật xuất hiện trong hàng loạt Hóa thân để lợi ích chúng sinh. Các Báo thân, Hóa thân ứng hiện khác nhau tùy căn cơ để độ chúng sinh như vậy gọi là Sắc thân.

Sắc thân cũng chia ra làm hai loại: Thân Sambhogakaya hay Báo thân hỷ lạc là thân tạo bằng ánh sáng tịnh quang, xuất hiện trong cõi Tịnh độ. Thân hỷ lạc là Báo thân đức Phật dùng để dạy các Bồ tát ở mức độ cao cấp. Loại thứ hai là Nirmanakaya hay Hóa thân là thân đức Phật dùng để xuất hiện trong thế giới trần tục. Ví dụ như Đức Phật Thích Ca Mâu Ni là nhân vật lịch sử xuất hiện gần 2.600 năm về trước. Ngài là Phật Hóa thân trong hình tướng một vị tăng xuất thế, giảng dạy Phật pháp ở Ấn Độ. Hay Hóa thân chuyển thế của Đức Pháp Vương Gyalwang Drukpa  được đông đảo dân chúng trên dãy Himalaya tin tưởng là Hóa thân chân thật của Đức Quan Âm ứng hiện vì lợi ích chúng sinh.

Bồ tát là một bậc đang tu tập để thành Phật. Các Ngài dùng nguyên liệu Bồ đề tâm, phát nguyện trở thành bậc giác ngộ để cứu độ chúng sinh một cách hiệu quả nhất. Với mục đích duy nhất này, chư Bồ tát thực hành rất chuyên cần để tịnh hóa phiền não và trưởng dưỡng Bồ đề tâm để lợi ích khổ não chúng sinh. Sau khi đạt được giác ngộ, chư Bồ tát ứng hiện rất nhiều Hóa thân khác nhau để kết nối với chúng ta. Nếu không ứng hóa như vậy, các Ngài sẽ không có khả năng viên mãn tâm nguyện vị tha của mình. Một vị Bồ tát sẽ không bao giờ thực hành vô số kiếp để thành tựu giác ngộ rồi sau đó chỉ nghỉ ngơi thư giãn. Thay vì thế, các công hạnh giác ngộ lợi tha sẽ xảy ra một cách tự nhiên mà không cần nỗ lực được lưu xuất từ bản tâm thanh tịnh đó. Những công hạnh này sẽ nhậm vận tự nhiên tùy duyên ứng hiện như ngàn nơi cần cầu, ngàn xứ ứng đem lại lợi ích cho vô lượng chúng sinh.

Ở mức độ phát triển tâm linh còn hạn chế của mình, rất khó để mỗi chúng ta thấu suốt và chứng minh những điều trên. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ bên ngoài, dường như các Ngài cũng có cuộc sống thăng trầm như chúng ta, thì dưới góc dộ bên trong, các Ngài không hề bị chi phối bởi những trải nghiệm si mê, phiền não do đã hoàn toàn loại bỏ tất cả nguồn gốc của khổ đau luân hồi.

Đức Phật bên trong

Chư Phật dù hiện thân trong hình tướng Hiền hòa hay Uy mãnh đều không phải ở ngoài mà ở trong chính bạn. Hầu như mọi lúc, chúng ta đều có xu hướng đi tìm kiếm Phật hay sự giác ngộ ở bên ngoài nhưng thực sự thì chúng ta nên quay về tìm kiếm đức Phật bên trong chính chúng ta.

Ngay khi tam độc hay ngũ độc (tham, sân, si, ganh tỵ, kiêu mạn) được tịnh hóa và bản chất tự nhiên của chúng được nhận ra, chúng thực ra chính là những phẩm tính giác ngộ hay tự tính tâm thanh tịnh. Bản chất của tự tính tâm bao trùm khắp vạn pháp và tồn tại như vốn có cả bên trong và bên ngoài tâm, nơi chính bản thân chúng ta, nơi tất cả chúng sinh và toàn bộ vũ trụ pháp giới. Cho nên, tự tính tâm hay Phật tính vốn sẵn đủ trong tất cả chúng sinh bình đẳng không sai khác, dù chúng ta đang đau khổ hay an vui. Tâm chúng ta giống với tâm giác ngộ của Đức Phật, không có sự khác biệt!

(Nguồn: www.drukpavietnam.org)