Đức Liên Hoa Sinh khai thị cho công chúa xứ Kharchen về thiền minh sát (Phần 3)

Trong 111 năm an trú tại vùng núi Himalaya, Đức Liên Hoa Sinh đã nhận công chúa Tsogyal xứ Kharchen làm đệ tử khi nàng 13 tuổi. Công chúa đã đón nhận toàn bộ tinh túy của những giáo huấn khẩu truyền từ Đức Liên Hoa Sinh. Công chúa đã ghi chép lại những lời dạy của Đức Liên Hoa Sinh và cất giấu như những kho tàng mật điển vô cùng quý giá.

Công chúaTsogyal thỉnh hỏi Đức Liên Hoa Sinh: Thưa Thầy, có những loại kinh nghiệm chứng ngộ nào phát sinh từ việc huân tập thiền định?

Đức Liên Hoa Sinh: Vì sinh tử không có bản chất cố hữu, nên trong khi huân tập, tất cả các loại định danh, dán nhãn khác nhau - như là “hình tướng” hay “không hình tướng” của vạn pháp; hoặc là chúng “không sinh khởi cũng không hoại diệt” v.v… - đều chỉ là những nhãn mác tạm thời được dùng để diễn tả, ám chỉ thực tại vào lúc đó.

Tuy nhiên có những người không nhận ra, chứng ngộ được điều này, dùng những cụm từ như: “chẳng có hiện tượng nào từng sinh khởi!” và họ tu tập trong khi nắm giữ ý tưởng rằng “mọi sự đều là trống không!”. Thực hành theo lối đó được gọi là chỉ mới ở tâm trạng sơ cơ của thiền. (Các trạng thái tạm thời của sự an lạc, sáng tỏ, và vô niệm được thể nghiệm trong các trạng thái thiền định). Bằng việc giữ một ý tưởng như thế trong tâm, con sẽ không đạt được sự xác tín, chắc chắn nào.

Sau khi chứng ngộ vạn pháp giống như vậy, hãy đừng tập trung vào các ý tưởng theo bất kỳ một kiểu cách cụ thể nào. Vạn pháp có thể được trải nghiệm theo một cách thông thường, nhưng con sẽ không tìm thấy một mảnh vụn của một tâm thức cố hữu chặt cứng hay hữu hình nào có thể nắm bắt được, điều có thể được nhìn thấy hay được nắm giữ như một sự tập trung. Vì không có sự thực hữu nào về bản tính của nó có thể được thể nghiệm cũng như không có bất cứ thứ gì được nhận thức bởi một người nhận thức nên, ngay cả ý nghĩ rằng “Bản chất của nó là như thế và như thế” thậm chí cũng không xảy ra. Tuy nhiên con vẫn không từ bỏ được những khuynh hướng bị ý nghĩ nhị nguyên lừa dối.

Tại thời điểm này, vạn pháp được nhìn với chính những đặc tính riêng của chúng cho dù chóng vánh như phù du và không chất thể như những sắc màu xuất hiện trước đôi mắt con trên mặt nước phẳng lặng. Ngoài điều đó ra, không có sự bám chấp trong các khái niệm về “nó là cái này” hay “nó là cái kia”, và con nhìn thấy bản thể của tâm nhận biết này rõ ràng, hiển nhiên và sáng tỏ tựa bầu trời.

Đây là lúc con làm biến mất luôn cả chính con, cảm giác như thể con chính là bầu trời bao la không ngằn mé. Hoặc con có thể thấy sợ hãi hay căng thẳng vì thấy rằng người nhận thức và đối tượng được nhận thức như bị chia tách, và con không còn muốn duy trì trong trạng thái này. Con sẽ không vọng tưởng về việc mình là một chúng sinh thực sự hiện hữu nào đó. Sau khi xuất hiện từ trạng thái này, khi con quán sát ngắn gọn mọi thứ trong khi dấn thân vào các hoạt động thường ngày, con sẽ chỉ trải nghiệm một trạng thái rõ ràng về việc “không thấy những thứ cố hữu, chắc thực nào hết”. Con không còn cảm thấy như thể mình thực sự đang đi trong khi đang đi, và không có cảm giác ăn trong khi đang ăn nữa. Vào lúc này, khi con truy xét mọi sự, con nhận ra, chứng ngộ rằng không có cái gì để chấp nhận hoặc từ bỏ cả, rằng “vạn pháp và cả tôi đều không là gì ngoài những ảo ảnh huyễn hoặc, lừa gạt”. Vì con thấy mọi thứ giống như hư không, nên con không còn thấy bản thân mình là chính con người hiện tại này, hay người khác là những người khác nữa. Khi nhắm mắt lại và để tâm trực diện hướng vào bên trong, thì mọi đối tượng đều trở nên mờ nhạt dần, dòng chảy của niệm tưởng bị cắt ngang, không có sắc tướng hiện hữu nào hết, vì vậy sự sáng tỏ, quang minh của tâm đạt tới chân như.

Con không cảm thọ rằng con có một thân thể, con cũng không chú tâm tới sự chuyển động từ hơi thở của mình. Trạng thái của tâm lúc này tựa như sự chói sáng bất động của một tấm gương được xoay hướng về phía bầu trời lúc bình minh. Nó giữ vững sự sáng rõ toàn phần và tự do khỏi bất kỳ sự tập trung hay ý niệm nào, trong khi nó rõ ràng, thông tỏ với chính nó. Trạng thái này liên tục, bất biến xuyên suốt cả ngày lẫn đêm. Từ lúc này tới lúc khác, dòng chảy của sự nhận biết dần dần chuyển sang sự cô đặc, rắn chắc hơn, nhưng rồi sau đó sự cô đặc, rắn chắc lại nhẹ nhàng tan biến.

Để hoàn thiện điều này, hãy đừng bám chấp tới trạng thái sáng tỏ hay sự nhẹ nhãng, thong dong, hãy đừng tập trung lên bất cứ điều gì và đừng bám chấp tới bất cứ thứ gì - đơn giản hãy để trạng thái này an trụ tỉnh giác về chính nó. Khi con cố gắng khởi niệm từ trong trạng thái này, thì con cũng dần trở lại trạng thái thông tỏ ban đầu một cách nhẹ nhàng.

Còn tiếp

(Lược trích ấn phẩm: “Những kho tàng từ chỏm núi bách xù”

Nguyên tác: “Treasures From Juniper Ridge”

Tác giả: Erik Pema Kunsang)

Tham khảo thêm

Đức Liên Hoa Sinh khai thị cho công chúa xứ Kharchen về thiền minh sát (Phần 1)

Đức Liên Hoa Sinh khai thị cho công chúa xứ Kharchen về thiền minh sát (Phần 2)